Groei zet door

Meer betaalde krachten
In 1991 verhuisde Mama Cash naar het huidige kantoor aan de Eerste Helmersstraat 17. Er waren drie ruimtes, het kantoor van de office-manager dat ook dienst deed als vergaderkamer, garderobe, bergruimte en keuken. Het aantal aanvragen nam toe, het werk groeide en geleidelijk aan kwamen er meer betaalde krachten in dienst: van twee parttimers in 1991 naar vijf in 1995. Zij assisteerden de oprichters en een enthousiaste groep van vrijwilligers en adviseurs.

Eerste accountantsverklaring
Vooral het beoordelen van de aanvragen van vrouwengroepen uit het Zuiden was zeer arbeidsintensief en vroeg om meer deskundigheid. In 1991 werd daarom het Zuidenfonds afgesplitst van het Cultuurfonds dat daarna alleen aanvragen uit Nederland behandelde, en doorging als Cultuurfonds Nederland. Het Cultuurfonds stelde op initiatief van mede-oprichter Dorelies Kraakman in 1991 de jaarlijks uit te reiken Mama Cash Kunstprijs in met als doel Nederlandse vrouwelijke kunstenaars zichtbaarheid en erkenning te geven.

Vanaf 1994 werden de jaarrekeningen voor het eerst gecontroleerd door een accountant. In 1995 kreeg Mama Cash een internetaansluiting. Dat vergemakkelijkte de contacten, vooral met de groepen uit de vrouwenbeweging in het Zuiden. Ook kreeg Mama Cash een eigen website.

10 jaar Mama Cash

Het eerste lot in de Mama Cash loterij

Ter ere van haar 10-jarig bestaan organiseerde Mama Cash een feest en een loterij. Hedy d’Ancona, Minister van Welzijn Volksgezondheid en Cultuur, kocht het eerste lot. Twee maanden lang reisden medewerkers, bestuursleden en vrijwilligers door het land om loten te verkopen. De opbrengst was boven verwachting, er werden meer dan 8500 loten verkocht voor in totaal 105.000 gulden (50.000 euro).

Op 19 november 1993 werd het 10-jarig jubileum gevierd in feestzalencomplex Marcanti. Onder het motto: ‘Eén avond in de schoenen van Mama Cash’ werden onder de ruim 700 aanwezigen vijf initiatieven gepresenteerd die geld hadden aangevraagd bij Mama Cash. Het publiek kon met behulp van geld-fiches de gepresenteerde projecten en bedrijven te steunen. ‘Mor Cati’, het eerste vrouwenopvanghuis in Istanbul, was de onbetwiste favoriet van het publiek en ging met ruim 7500 gulden (3600 euro) terug naar huis. Optredens van zangeres Mathilde Santing en Yulduz Usmanova met haar wervelende band uit Oezbekistan sloten het feest af.

Fondsenwerving politiek maken

Lilianne Ploumen en Jos Esajas

In 1995 besloot Mama Cash te investeren in extra personeel om nieuwe fondsenwervende activiteiten te ontwikkelen. Daarvoor werd Lilianne Ploumen aangetrokken, voorheen werkzaam bij Foster Parents Plan (nu Plan Nederland). Voordat Ploumen in dienst kwam, wierf Mama Cash ongeveer 5.000 gulden (2.200 euro) per maand aan kleine schenkingen van particulieren. Daarnaast waren er grotere giften van de Erfdochters. Ploumen: ‘We moesten fondsen werven, wilde Mama Cash autonoom blijven en zelf haar agenda blijven bepalen zonder overheidsinmenging. Mensen persoonlijk om grote bedragen vragen was ongebruikelijk in Nederland. En geld vragen voor emancipatie van vrouwen en meiden was nog nooit vertoond. Welzijn en emancipatie werden in die tijd door de overheid betaald.’ Maar Mama Cash dééd het. Ploumen: ‘We wisten het taboe te doorbreken dat geld geven aan de vrouwenzaak not done was. We maakten fondsenwerving politiek.’ (bekijk interview)

Workshops fondsenwerving
Door de bezuinigingen van de Nederlandse overheid werden steeds meer maatschappelijke organisaties gedwongen geld aan te boren bij nieuwe bronnen. Aangezien Mama Cash in Nederland een van de eerste organisaties in de vrouwenbeweging was die zich met fondsenwerving bezig hield, werd er vaak een beroep gedaan op haar expertise. Via workshops gaf ze haar kennis en ervaring op dit gebied door aan andere vrouwenorganisaties.

Mama Cash Workshop in Beijing

Vierde Wereldvrouwenconferentie in Beijing
Op het Forum van de Vierde Wereldvrouwenconferentie in Beijing in 1995, kwamen 25.000 vrouwen van over de hele wereld bij elkaar. De vrouwen uit het Westen vielen in het niet bij de grote aantallen vrouwen uit Afrika, Azië, Latijns-Amerika en Oost-Europa. Het was duidelijk dat niet het rijke Westen, maar het Zuiden de navel en de inspiratiebron van de vrouwenbeweging was geworden. Mama Cash was er vertegenwoordigd met zes vrouwen, terwijl ze 39 reisbeurzen verstrekte aan vrouwen uit het Zuiden. In het slotdocument van de conferentie werd onder meer opgenomen dat vrouwen recht hebben te beslissen over hun eigen seksualiteit, inclusief hun seksuele en reproductieve gezondheid, vrij van dwang, discriminatie en geweld. Ook het erfrecht voor vrouwen en meisjes werd erkend.

Onafhankelijke vrouwenfondsen
Ze organiseerde er een zeer goed bezochte workshop over haar activiteiten. Daarin kwam onder andere haar rol als geldgever ter sprake. Vrouwen uit Afrika beschuldigden het Westen ervan een westers-kapitalistisch model van ontwikkeling op te leggen. Mama Cash was het daarmee eens en stelde dat zij juist autonome groepen steunde die aan radicale maatschappelijke veranderingen werkten.

Ook was er een door Amerikaanse vrouwenfondsen georganiseerde bijeenkomst over de noodzaak van een wereldwijd feministisch geldcircuit van onafhankelijke vrouwenfondsen. In Mexico was in 1991 al een vrouwenfonds van start gegaan, Semillas, terwijl in een aantal andere landen vergevorderde plannen bestonden voor het opzetten van eigen vrouwenfondsen. Mama Cash steunde deze initiatieven van harte.

In de jaren 1991 – 1995 gaf Mama Cash 846.000 euro aan 711 groepen. In 1996 waren er 24 vrijwilligers betrokken bij het werk van Mama Cash, en 7 parttime betaalde krachten.